Stopy wpływają na ból kręgosłupa. Zadbaj o ich zdrowie.

Dorosły homo sapiens zakłada na stopy niewygodne buty i wykonuje około 5000 kroków dziennie po twardej nawierzchni przenosząc ciężar kilkuset ton.

Kobiecy homo sapiens zakłada szpilki i przemierza kolejne kilometry zniekształcając stopy i zaburzając pracę mięśni i stawów w obrębie kolan, miednicy i struktur coraz wyżej.

Mały homo sapiens od pierwszego kroku kształtuje w pewien sposób zdrowie całego układu ruchu, ponieważ stopa jest między innymi podporą i środkiem lokomocji, a zaburzenia w jej obrębie rzutują na całe ciało.

👣 Zdrowe stopy – amortyzacja i pronacja

Ten temat może nie być za prosty, jednak jest ważny i przy odrobinie skupienia i dociekliwości może być zdrową dawką nowych informacji.

Mówi się, że wydolna stopa powinna z równym obciążeniem podpierać się o 3 punkty, czyli:

1. kość piętową (piętę),
2. pierwszą głowę kości śródstopia (poduszkę dużego palucha),
3. piątą głowę kości śródstopia (poduszkę małego palca)

oraz posiadać całą jej architekturę, którą stanowią trzy łuki:

1. podłużny boczny (zewnętrzna część stopy)
2. podłużny przyśrodkowy (wewnętrzna część stopy)
3. poprzeczny?

Czy to prawda?

Z dużą ostrożnością zapowiem, że na pewno nie zaszkodzi aby stopa wyglądała, tak jak stopa powinna wyglądać.
Jednak sam wygląd nie będzie stanowił o jej sprawności.
Zdrowa stopa ma zdolność do wykonywania pronacji i odpowiednio amortyzuje, niestety nie zawsze tak się dzieje pomimo, że jest dobrze wysklepiona.

👣 Pronacja i supinacja – wyjaśnienie

Pronacja, to rotacja wewnętrzna, występuje w fazie przetaczania stopy z pięty na palce – dzięki niej stopa staje się bardziej sprężysta, układa się do powierzchni i dzięki temu rozprasza siły działające na ciało
Jest czymś absolutnie pożądanym, a problemem staje się dopiero, gdy jest ona nadmierna.

Supinacja, to rotacja zewnętrzna – w trakcie chodu czy biegu związana jest ze stabilnością. Jest to przetaczanie po zewnętrznej krawędzi.

Przetaczanie stopy (propulsja) – najprościej będzie kliknąć tu lub tu i obejrzeć.

👣 Jak rozpoznać płaskostopie

Jeśli coś pójdzie nie tak i któryś łuk zostanie obniżony mamy do czynienia z płaskostopiem.
Jeśli jednak z jakichś przyczyn ciężar ciała nie spłaszcza stopy i łuk jest nadmiernie uniesiony mamy do czynienia ze stopą wydrążoną. Dodając do tego patologicznie ustawioną piętę – można mieć pewność, że stopa nie będzie wydolna.

Opisane przypadki będą upośledzać stanie i chód, dlatego od najmłodszych lat konieczne jest monitorowanie ustawienia stóp i kostek, a w przypadku odstępstw niwelowanie ich skutków pod okiem terapeuty.

W przypadku stopy płaskiej, fizjoterapeuta będzie szukał wartości kąta poniżej 10°, natomiast przy stopie wydrążonej – wartość powinna przewyższać 25-30°, w zależności od autora, który zajmuje się opisaniem problemu. Profesjonalista będzie szukał początku i końca płaskostopia.

Jeśli sami chcemy dowiedzieć się czegoś na ten temat, możemy spojrzeć na stopę od góry i od boku. Jeśli cała stopa przylega do podłoża, wygląda jak płetwa, a po jej wewnętrznej stronie nie widać jest przestrzeni – może być płaska.

W samodzielnej ocenie nie wiemy dokładnie, jak zachowuje się cała struktura w tym kostka. Można ją zastosować, jako pierwszy krok do zmian.

Jeśli chodzi o dzieci do 5 roku życia warto wdrażać, jak najwięcej ćwiczeń na zdrowe stópki aby po zniknięciu podściółki tłuszczowej zauważyć piękne sklepienie, jako początek zdrowych stóp, kolan i kręgosłupa.

Wracając do „odwrotnego” problemu. Jeśli kości układają się w stożek, idą mocno w górę, a łuk jest bardzo widoczny – stopa może być wydrążona.

W każdym z podejrzeń należy udać się do eksperta, który to oceni.

👣 Skąd się biorą problemy ze stopami?

Najczęściej zaczynają się w dzieciństwie, jednak coraz częściej dorabiamy się problemów już w wieku dorosłym. W stopie płaskiej przyczynami będą:

• złe obuwie,
• obcasy,
• nadmierne obciążenie stopy, np. praca stojąca,
• zbyt duża masa ciała,
• wady wrodzone, jak wiotkość więzadeł,
• uszkodzenia stawów, mięśni oraz więzadeł.

Jeśli chodzi o choroby czy deformacje można wymienić jeszcze stopy płasko-koślawe, wydrążone, szpotawe, paluch koślawy, paluch sztywny, haluksy, ostrogę piętową i parę innych. Wszystkie wpływają na przyjęcie nieprawidłowej strategii poruszania się i zmian w kręgosłupie.

👣 Jak zdrowo chodzić?

Zacznijmy od punktu, który nie wymaga większego wysiłku czyli wyboru odpowiedniego obuwia.

Dobry but to taki:

1. którego podeszwa jest elastyczna, nie za twarda i potrafi też delikatnie amortyzować,
2. w którym nie ma nienaturalnych podwyższeń jak obcasy czy koturny,
3. który nie jest ciężki,
4. nie ogranicza w żaden sposób stopy,
5. nie uciska palców ani ścięgna Achillesa,
6. gdzie ciało nie odczuwa negatywnych skutków jego noszenia.

Dylematy związane z tym czy buty powinny stabilizować stopę i jej okolice pozostawiam do indywidualnego rozważenia. Natomiast nadmierna i przedłużająca się stabilizacja zewnętrzna nie sprzyja żadnej części ciała i z czasem będzie osłabiała struktury.

👣 Wysokie obcasy – nie!

„Szpilki” to jeden z głównych czynników mający wpływ na nabycie deformacji w obrębie stóp wśród kobiet. Nieodpowiednio dopasowane, zbyt wąskie, za wysokie powodują, że:

1. 3/4 ciężaru jest przedniej część stopy – efekt: deformacje, dyskopatie,
2. przykurczają, wywołują stałe napięcie łydki – efekt: żylaki,
3. nieprawidłowo ułożona jest pięta – urazy stóp, kolan i bioder.

Żeby dobrze chodzić, trzeba robić to świadomie! Udać się do eksperta w tej dziedzinie, który oceni sposób poruszania się, ustawienie stóp oraz struktur powyżej i zaleci odpowiednie postępowanie.

👣 Zdrowie stopy – zdrowy kręgosłup.

O stopach można napisać kilka niezłych tomów opowiadań. Wokół nich zrodziło się wiele legend i wciąż są powielane, dlatego zachęcam do traktowania każdej informacji, jako poglądowej.

Nie ma ryzyka w stwierdzeniu, iż stopy są niezwykle potężną strukturą. Poprawa ich stabilności i odtworzenie ruchów wpływa na lepsze stabilizowanie i poruszanie się ciała.

Wysokiej klasy sportowcy doskonale wiedzą, jak ważnym kompleksem jest stopa szczególnie, jeśli chodzi o w poprawę wyników sportowych.

Dobrze funkcjonująca stopa pochłania wstrząsy – po to właśnie są jej łuki. Uproszczę – jeśli łuki nie są dobrze odtworzone, to wstrząsy idą do góry. Do tego warto dodać, że płaska, słaba i napięta stopa zwiększa ryzyko zapadania się kolan i wyżej bioder, czyli coraz bliżej kręgosłupa. Możliwe, że zdolność pronacji stanowi jeden z najważniejszych punktów zdrowia stopy.

W płaskostopiu widoczne jest zapadanie się kostek oraz kolan, a to oznacza łatwość do zerwania więzadeł.

Co to znaczy zapadanie się kostek i kolan? To oznacza, że kostka stopy oraz rzepka nadmiernie wchodzą do środka ciała, nie tworząc jednej linii. Inaczej koślawią się, a jeszcze inaczej tworzą „X”. Miarą koślawości kolan jest odległość między kostkami przyśrodkowymi stóp.

Zdecydowaną większość koślawości zauważymy u kobiet. Za to u mężczyzn, szczególnie piłkarzy występuje sytuacja odwrotna czyli kolana szpotawe. Nadmienię tylko, iż miarą szpotawości jest odległość miedzy kolanami w pozycji stojącej przy zwartych stopach.

Żeby pobudzić chęć do pogłębiania tego tematu – istnieje połączenie stopy z głową. Odpowiednia praca nad stopami może zmniejszyć bóle migrenowe.

Te wszystkie zmiany najczęściej powiązane są z nieprawidłowościami w obrębie stopy i rzutują na całe ciało, szczególnie kręgosłup.

👣 Leczenie stóp

Z jednej strony można spotkać się z opiniami, iż wielu schorzeń nie da się wyleczyć, a z drugiej, że jednym ćwiczeniem da się załatwić wszystko.
W obu przypadkach warto być czujnym.

Jest sporo ćwiczeń i metod pracy ze stopami. Jednak gdyby trzeba było zmierzyć się z mitami, które naprawdę mogą zaszkodzić, to opłaca się podchodzić ostrożnie do:

1. wkładek supinacyjnych,
2. stabilizatorów,
3. podejrzanych teorii.

Autor: Anna Wawrocka

Literatura, dotycząca stóp, do której warto zajrzeć (33 propozycje) – klik.

Jeśli potrzebujesz popracować nad zdrowiem swojego kręgosłupa, wypełnij formularz kontaktowy.